REDITUS AUGUSTI |
Felici Barnabeio |
«
Ὦ θεοί, ὅσσον ὄχλος.
Qui quandoque extrahar? Heia, hoc age! formicae numeroque modoque carentes. Quo, puer, hinc diversus? ἄνερ φίλε, μή με πατήσῃς». Haec modo compressis agitat labris, modo clara | |
5 |
Quintus Horatius exclamat per compita voce: nempe Syracosias et amatum garrit Adonin, interdum puerum castigat sollicitus, dum festinos compescit, inertibus improbus instat: adque forum molitur iter per plena popello |
10 |
omnia, per plateas pedibusque rotisque sonantes. "O me felicem" luctans aiebat in arcto "staturae, nihilo si nostris ipse libellis maior eram, libet ut tibi de me scribere, Caesar (iamnunc in sextariolo mea carmina iusso |
15 |
perlegere et triplex poteris laudare volumen!): iam perrepsissem. Trudit nos turba, sues ut. At nihil est, labor aut quod non perfecerit usus, duraque temptando ceperunt Pergama Grai. Huc concede, puer, latus et tege. Ni datur ultra, |
20 |
huc prodisse sat est. Sistamus,
μή τι πλαναθῇς ".
Tum circumventus vario clamore, velut si nil prius audisset prorepens tale per urbem, obstipuit; tamquam tacita cum nocte viator nil praeter sonitumque pedum vocemque canentis |
25 |
audiit ipse sui: postquam dormire sub alno instituit, seu dura viae grave glarea corpus excipit (aestivum tepido stat sidere caelum); tum fractos crepitus acredula vibrat ad aures, et tenui locusta quatit vertigine sistrum |
30 |
et culices auras subtili murmure pungunt: nec cessant ranae rixis resonare paludem nec longe latrare canes nec rumpere bufo turgidus ignoto liquidas a caespite bullas. Hic media clamans in turba Graeculus: «O plebs, |
35 |
non aliter Iove natus» ait, «cui pulchra Iuventas se iussu patris in celso sociavit Olympo (umbra locis maestis volitat levis: ipse superne inter securos celebrat convivia divos); maximus Hispana, cives, redit ultor ab ora, |
40 |
Geryonae redit armento taurisque potitus; tergeminumque nefas anima spoliaverat ...» «Ohe desine, iam satis est». «Immo cum pace loquatur, Aule propola, tua. Melli est audire disertos». «Palliolum, credo, copam iuvat». « Hoc habet!» «Hercle, |
45 |
ante lacum furnumve rear nos esse: silete atque tacete: aegro quidam de Caesare narrat nescioquid». «Vapide (iam verbo principis utor) se princeps habet. En subito morbus furit. Omnes exanimi medicis instare deosque precari ...» |
50 |
«Morte quidem, cives, laurus venale
τι χρῆμα.
Nunc urbem repetit, petiit qui praemia laudis, laudis avens tantum nec tantum prodigus aevi ...» «Graeculus insanit». «Quae nunc nova turba?» «Quid istinc truditis?» «Adveniunt matronae». «Conspice cunctas |
55 |
vittatas». «Mulierne est an dea?»
«Livia». «Gaudet nimirum natum mox complexura tribunum». «At soror Augusti me detinet. Ut pia!» «Matrem Marcelli, quaeso, monstres». «Ibi Iulia (nostin?): interior sedet huic Octavia». «Di tibi multa, |
60 |
di nato bona multa tuo». «Carum caput!»
«Omnes unguibus insistunt visuri deinde, quod ante». «Leniter o!» «Ne nos contundite!» «State!» «Procacis hoc est et nimis audacis ...» «Bona, numquid ademi?» «Ista quidem vis est». «Quidnam fert iste tumultus?» |
65 |
«Parcite» sic Flaccus ridens, «puerique puellaeque (heu modo vos inlata sinat vis esse puellas!) istis (omen habent) moniti iam parcite verbis. Quis caecos timet Augusto redeunte tumultus? quisve mori per vim metuit te principe, Caesar?» |
70 |
Dixerat et turbam simul eluctatus abibat, atque aliquis «Pulchre, recte: sapit» inquit « homullus». Dum vespertinus redit, et simul undique turba (milia multa pedum resonant diversa per umbram: ostia panduntur; deinceps dilabitur omnis |
75 |
inque suas grex quisque domos, ut hirundinis alta sub trabe clamosos nidus bibit ordine pullos: cena Lares adolet, cellas et congius implet Caesaris), hem! secum meditatur multa poeta. "Orbi igitur iam parta quies. Plebecula cenat |
80 |
empta gravi pulmenta, modum legemque, labore. Haec canerent sparsi Romana caede Philippi? Quis non translatos alio tibi, Roma, penates aut iam per vacuum vidisset civibus orbem perpetuis equitare feros ululatibus hostes? |
85 |
Qui fuit ille dies! Quartum, nisi fallor, ab illo mox aderit lustrum, mihi nuper condidit aetas octavum, capitique nives inspergit et acri nescioquid glaciat sensim mihi flamine mentem. Non sum qualis eram. Quam vellem paene per illam |
90 |
militiam reddi, calidus te consule, Plance, agminibus lentis properis et pellibus, armis impiger et lituis! Verum quid sic queror, aut cur ipsis sobrius adsisto potantibus unus? «I, puer, atque notae refer interioris ab horreis |
95 |
Sulpiciis (cave det pro vino verba!) lagenam; unguentumque petas. Tarda nisi nocte tabernam clausit, nil crassum minus et nil suavius illo est, quod vico Scauri parat unguentarius imus. Hunc Glycera stephanepolis prope tangit ... At hercle |
100 |
ecquid in unguentis caelebs sertisve laborem? quamquam o!» Tum pueri, paulum cunctatus, ad aurem «I, puer, et pulchrae, nosti quam forte, Neaerae dic, veniat cithara (nempe est citharistria) sumpta. Dic, properet: compto nihil est opus. Opperiar ... Si |
105 |
ianitor aut ... attende, puer ... si ianitor aut si ipsa negat, noli nimius clamare: facesse». Post secum: "Talem non est experta Neaera illa prior; ditemque in paupertate iuventus me caelo fulgens faciebat stella sereno. |
110 |
Nunc vero ..."
«Nobis igitur negat illa?»
«Negavit». Quid faciat? Festo cenabis solus, Horati, et solitas illas tecum meditabere nugas. Nonne urguent Sosii semper maiora petentes? Nonne librum Caesar tuus ὀγκωδέστερον optat? |
115 |
Extruitur dum cena, iubet tabulas sibi ferri atque aliis parat exiguum subscribere carmen. Herculis (in mentem veniunt quae multa vagantem perculerant) ritu modo dictus: scriptitat: o plebs. Saepe stilum vertit, scalpit caput, exarat, haeret. |
120 |
Vixdum desierat suspirans consule vates (consule quo demum vixisset!) scribere Planco, ecce, fores pultare manus, dein stridere vestis et positae paulum citharae vibrare fides et in nodum religata comam prodire Neaera. |
125 |
«Me tibi desse meo potuisti credere vati? Quid muttis? istum men exhorrere capillum? Perpetuo gaudes aetatis flore poeta». |